Thử làm nghệ nhân ở Bát Tràng

Làng gốm Bát Tràng (Hà Nội) vào những ngày cuối tuần, đặc biệt là những tháng hè trở nên đông vui, nhộn nhịp khác hẳn nhiều năm trước. Bên cạnh việc tham quan tìm hiểu về nghệ thuật làm gốm trứ danh của người dân ở đây thì du khách còn được tự tay tạo ra các sản phẩm gốm cho riêng mình.

Các em nhỏ thích thú với dịch vụ nặn đất.

Anh Phùng - thợ làm gốm ở Bát Tràng cho biết, dịch vụ sân chơi gốm tồn tại hơn 10 năm rồi, nhưng khoảng 2 năm nay mới phát triển rộ lên. Hiện làng gốm Bát Tràng có hơn 20 sân chơi như vậy. Mỗi cửa hàng đều có thợ gốm thường trực chỉ dạy cách nặn, cách xoay, cách vuốt, cách vẽ... thậm chí, còn làm hộ những công đoạn khó mà khách yêu cầu.

Với giá nặn tượng là 10 - 20 ngàn đồng và tượng tô từ 30-50 ngàn đồng/sản phẩm, khách có thể chơi suốt cả ngày. Sau khi nặn xong, muốn nung sấy thì trả thêm 20 ngàn, hoặc muốn giữ màu lâu thì sơn bóng mất 5 ngàn. Dịch vụ tại đây đáp ứng nhu cầu của khách hàng ở mọi lứa tuổi. Những khách hàng nhí có thể trải nghiệm bằng việc nặn đất cục. Người lớn thì có thể làm những sản phẩm đòi hỏi công phu và sự tinh tế hơn hoặc có thể chọn những sản phẩm gốm thô để trang trí cho mình những họa tiết yêu thích...

Các sân chơi nặn gốm còn có sẵn các kiểu khuôn đúc thú, chữ cái, hoa... để phục vụ những vị khách hàng nhỏ tuổi. Những đôi uyên ương có thể chọn những sản phẩm cặp đôi...

Chị Oanh, chủ cửa hàng Phước Duyên giới thiệu: “Nếu đi chơi tập thể, chỉ cần điện thoại, thông báo có bao nhiêu người để chúng em chuẩn bị đất trước...”. Những sản phẩm do khách tạo hình từ đất, hoặc vẽ từ gốm thô... được chủ nhà giúp nung sấy, hoặc sơn bóng (theo yêu cầu) để tạo độ cứng, độ bền màu... như một sản phẩm gốm thực thụ, nhưng chưa được tráng men. Chính nhờ sức hút của các sân chơi trong làng gốm đã thu hút đông đảo du khách đến với Bát Tràng. Cùng với sự phát triển của làng gốm thì các dịch vụ cũng phát triển theo. Với mức giá bình dân 25 ngàn đồng/suất ăn và 10 ngàn đồng nước uống, cộng với tiền xe buýt 2 chặng/lượt thì mỗi người chỉ mất khoảng 100 ngàn đồng là có thể thoải mái “thử làm nghệ nhân” ở làng gốm.

Ngay từ khi bước vào làng Bát Tràng, du khách đã bắt gặp những tấm biển quảng cáo như thế này.

Anh Hoành, Quận Long Biên, TP Hà Nội thường đưa các con đến làng gốm chơi, tâm sự: “Tôi thường đưa các cháu đến những sân chơi như này để các cháu rèn luyện tính kiên nhẫn và tập trung, đồng thời biết được sự khó nhọc trong lao động khi làm ra những sản phẩm này, từ đó hướng các cháu ý thức trân trọng và giữ gìn đồ dùng”.

Cô Hà, giáo viên mầm non ở Hà Nội, cho biết: “Đưa các cháu mầm non đến làng gốm là để các cháu mạnh dạn thể hiện ý tưởng của mình qua việc nặn các loại đồ chơi mà các em đã vẽ, hoặc xem trước. Nhiều bé nhìn bùn đất lần đầu tiên thì nghĩ là bẩn nên không đụng vào, đến khi thấy bạn nặn ra được con cá, quả táo... thì cũng tò mò làm thử, rồi vui vẻ nghịch đất”.

Công nghệ làm gốm hiện đại khiến những người lao động trong nghề này bớt cực nhọc hơn, nhưng nó lại thanh lọc để chọn ra những người tài hoa và nhiều ý tưởng hơn. Vì thế, một bộ phận không nhỏ người có nghề gốm đang phát triển từ dịch vụ này. Mỗi ngày với 100-200 khách, doanh thu tối thiểu cũng được 2 - 3 triệu đồng/ngày, là một khoản tiền đáng kể để nuôi nghề. Nhưng nhờ thế mà nghề gốm được học, được truyền dạy một cách đơn giản, không trường lớp. Đây cũng là một sân chơi bổ ích, một môi trường rèn luyện những đức tính mà con người trong cuộc sống hiện đại đang thiếu: chăm chỉ, cần mẫn, kiên nhẫn, tự tin...